Gan gyflwyno pedwar o Cymrodyr newydd sydd wedi eu hethol i’r Gymdeithas yn 2023, sy’n gweithio o fewn cemeg, ffiseg, seryddiaeth a gwyddorau daear
Yr Athro Erminia Calabrese FLSW
Athro a Dirprwy Gyfarwyddwr YmchwilPrifysgol Caerdydd
Mae’r Athro Calabrese yn gosmolegydd arsylwadol. Mae hi’n arbenigwr mewn defnyddio golau’r creiriau o’r Big Bang, yr ymbelydredd hynafol, gwan a adawyd drosodd o gamau cynnar y Bydysawd, i archwilio ffiseg ac esblygiad y Bydysawd. Symudodd i Gymru yn 2017, a sefydlodd dîm cosmoleg yn Ysgol Ffiseg a Seryddiaeth Caerdydd. Mae’r tîm hwn ar flaen y gad ym maes gwyddoniaeth cefndir microdon cosmig, ac mae hi’n chwarae rolau blaenllaw mewn datblygu’r map ffordd ar gyfer darganfyddiadau cosmolegol newydd.
Yr Athro Stephen Eales FLSW
Athro Astroffiseg a Chyd-Gyfarwyddwr Canolfan Ymchwil a Thechnoleg Astroffiseg Caerdydd Prifysgol Caerdydd
Mae’r Athro Eales wedi arloesi’r defnydd o seryddiaeth is-filimedr i astudio galaethau, eu tarddiad a’u hesblygiad. Mae wedi dylunio ac arwain llawer o arolygon pwysig, ac wedi dyfeisio rhai o’r cysyniadau allweddol yn y maes. Mae’r arolygon hyn wedi arwain at lawer o ddarganfyddiadau, gan gynnwys hynafiaid galaethau eliptig heddiw, newidiadau i alaethau yn y gorffennol cymharol ddiweddar, poblogaeth o alaethau lensiog cryf yn y bydysawd cynnar, a’r amrywiad ar raddfa fawr ym mhriodweddau llwch rhyngserol o fewn galaethau.
Yr Athro Yueng-Djern Lenn FLSW
Athro Eigioneg FfisegolPrifysgol Bangor
Mae ymchwil yr Athro Lenn yn canolbwyntio ar effaith gwres a gludir gan y cefnforoedd pegynol ar iâ’r môr a’r hinsawdd. Datgelodd fanylion newydd ynghylch sut mae trolifau Cefnfor y De yn rhan allweddol o gydbwysedd ynni Cerrynt Ambegynol yr Antarctig mawr; mae’r trolifau hyn ar yr un pryd yn symud gwres tuag at gyfandir rhewllyd yr Antarctig. Yn yr Arctig, mae hi wedi cofnodi drwy ei gwaith pa mor gyflym y mae dynameg y rhanbarth hwn yn ymateb i’r newid hinsawdd, gan ddatgan bod yr Arctig yn cael ei ‘Atlantigeiddio’ – pwnc sy’n dal i dderbyn cryn sylw.
Mae'n anrhydedd mawr cael fy ethol yn Gymrawd Cymdeithas Ddysgedig Cymru, ac rwy'n gobeithio y bydd hyn yn annog menywod a merched, a grwpiau eraill sydd heb gynrychiolaeth ddigonol sydd eisiau dilyn gwyddoniaeth, i wneud hynny. Rwy'n edrych ymlaen at weithio gyda chydweithwyr Cymdeithas Ddysgedig Cymru i amrywiaethu cymuned academaidd Cymru ac yn sgil hynny, cyfoethogi ein trafodaethau a'n cyflawniadau.
Yr Athro Andrew Westwell FLSW
Athro Cemeg Feddyginiaethol ac Aelod Bwrdd Annibynnol (Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol FelindrePrifysgol Caerdydd
Ffocws diddordebau ymchwil yr Athro Westwell yw darganfod cyffuriau cyn-glinigol sy’n targedu canser Mae gwaith i ddarganfod atalydd newydd Bcl3, mewn cydweithrediad â phartneriaid o’r diwydiant, wedi symud ymlaen at ddatblygiad cyn-glinigol uwch. Roedd ennill gwobr Arloesi mewn Gofal Iechyd Prifysgol Caerdydd (2016) yn gydnabyddiaeth o’r gwaith hwnnw. Mae ei gyflawniadau ymchwil wedi’u cofnodi mewn dros 170 o gyhoeddiadau mewn cyfnodolion rhyngwladol, a phum cofnod patent rhyngwladol yn ystod ei yrfa.