Heddiw, mae Cymdeithas Ddysgedig Cymru wedi datgelu adroddiad arloesol sy’n rhoi cipolwg ar yr ymchwil sy’n cael ei wneud ym mhrifysgolion Cymru a’r effaith gadarnhaol y mae’n ei chael ar bobl.

Comisiynodd Cymdeithas Ddysgedig Cymru King’s College London i gynhyrchu ‘Effeithiau ymchwil prifysgolion Cymru’, sef dadansoddiad o 280 o astudiaethau achos effeithiaua gyflwynwyd i’r Fframwaith Rhagoriaeth Ymchwil yn 2021. Mae’r dadansoddiad hwn yn taflu goleuni ar y ffyrdd niferus mae ymchwil prifysgolion Cymru yn cyfoethogi cymunedau lleol ac yn gwneud gwahaniaeth ar draws y byd.

Mae’r adroddiad ‘Creu Effaith’, a ddyluniwyd mewn ymateb uniongyrchol i’r dadansoddiad llawn, yn rhoi trosolwg deinamig a lefel uchel o’r canfyddiadau craidd.

---

---

Mae’r adroddiad , a ariann wyd mewn cydweithrediad â Gyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru, Llywodraeth Cymru, a Rhwydwaith Arloesi Cymru yn datgelu ystod o ganfyddiadau, gan danlinellu dyfnder ac ehangder y cyfraniadau a wneir gan ymchwil prifysgolion Cymru.

Roedd chwarter o effaith yr ymchwil o fudd i blant a phobl ifanc, ond nid dyna’r cyfan . Mae cyfanswm o 25 o wahanol grwpiau o bobl wedi elwa o effaith ymchwil Cymru, o deuluoedd i ofalwyr, llunwyr polisi i’r henoed. Mae ffocws lleol yn amlwg gan fod 70% o’r ymchwil a adroddwyd wedi cael effaith uniongyrchol o fewn Cymru. Eto i gyd, ni ellir gwadu’r cyrhaeddiad byd eang, gyda dros 60% yn ymestyn yn rhyngwladol i wledydd fel Awstralia, Tsieina, Norwy, a Japan, sy’n p wysleisio arwyddocâd byd eang a c yn dangos cyrhaeddiad eang ein prifysgolion Cymreig.

O ran yr economi, roedd traean o’r astudiaethau achos yn dangos canlyniadau ariannol diriaethol ymchwil Cymru sy’n dangos sut y gall ein prifysgolion, gan weithio gyda phartneriaid yn y diwydiant, hybu dilyniant economaidd. Wrth ystyried gweithio mewn part neriaeth, roedd 94% rhyfeddol o’r astudiaethau achos yn tanlinellu rôl partneriaethau allanol, o sefydliadau rhyngwladol i elusennau, a busnes au i lywodraeth, gan danlinellu natur gydgysylltiedig ymchwil.

Mae’r adroddiad hefyd yn nodi’r ymdrech sylweddol t uag at wella prosesau ac arferion, gydag 85% o’r astudiaethau achos yn nodi gwelliannau mewn sectorau allweddol, yn arbennig iechyd, addysg, a gweinyddiaeth gyhoeddus.

Dywedodd yr Athro Hywel Thomas, Llywydd Cymdeithas Ddysgedig Cymru, ar ganfyddiadau’r adroddiad: “Mae’r dadansoddiad hwn yn tanlinellu rôl aruthrol prifysgolion Cymru o ran meithrin ymchwil ac arloesi ac ail lunio gwead cymdeithas. Nid yn unig y mae’n dang os ymrwymiad ac arbenigedd ein cymuned academaidd, ond mae hefyd yn adlewyrchu cred ddiysgog Cymdeithas Ddysgedig Cymru yng ngrym trawsnewidiol gwybodaeth er budd Cymru a thu hwnt.

“Wrth i’r DU edrych ymlaen at gysylltiad llawn â rhaglen Horizon Europe,ryd ym yn obeithiol ynghylch y cyfleoedd cydweithredol cynyddol a’r potensial ar gyfer mwy fyth o gyfleoedd am d datblygiad cymdeithasol yn y dyfodol.”

Mae Cymdeithas Ddysgedig Cymru yn ailddatgan ei chenhadaeth i hyrwyddo rôl ymchwil mewn datrys heriau byd eang ac yn pwysleisio natur hirdymor ymchwil fel taith bwrpasol tuag at gael effaith yn y byd go iawn.