Mae rap am nitrogen a chyflwyniad i ddamcaniaeth cwantwm y gallai hyd yn oed chi ei deall, wedi ennill cystadleuaeth i fyfyrwyr ysgol o Gymru a gafodd ei chynnal dros yr haf.

Gofynnodd Her Dysgu’r Cyfnod Clo Cymdeithas Ddysgedig Cymru i fyfyrwyr ym Mlynyddoedd 11 a 13 i greu esboniadur ar bwnc y byddant yn ei astudio yn y chweched dosbarth neu’r brifysgol a thrwy hynny, llenwi’r bwlch oedd wedi cael ei adael drwy ganslo arholiadau’r haf.  

Cafwyd ceisiadau o bob rhan o Gymru, a chawsant eu beirniadu gan Gymrodyr y Gymdeithas Ddysgedig.

Roedd yr ystod o bynciau yn eang, ac yn cwmpasu popeth, o’r gronynnau lleiaf i ehangder y gofod allanol.

Enillodd Grazia Obuzor, o Ysgol Uwchradd Hawthorn, Pontypridd, wobr Blwyddyn 11 gyda rap am nitrogen, oedd yn seiliedig ar y gân ‘My Shot’ o sioe gerdd Hamilton.

Yr enillydd arall oedd Daniel Hunt, hefyd o Rondda Cynon Taf. Eglurodd y myfyriwr o Ysgol Gyfun Bryn Celynnog, mewn iaith glir, gymhlethdodau damcaniaeth cwantwm i ennill gwobr Blwyddyn 13. Derbyniodd Daniel a Grazia £300, tra enillodd y rheiny a ddaeth yn ail £150.

Dywedodd yr Athro Hywel Thomas, Llywydd Cymdeithas Ddysgedig Cymru ac un o’r beirniaid:

“Cefais i, ynghyd â gweddill y panel, ein syfrdanu gan ansawdd y gwaith. Mae dychymyg, deallusrwydd a’r eglurder mynegiant sy’n cael ei arddangos yn glod i’r myfyrwyr unigol eu hunain a hefyd, i’w hysgolion a’u hathrawon.

“Llongyfarchiadau i bawb a gymerodd ran. Mae’r cyfnod cloi wedi bod yn her i bobl ifanc. Mae’r gwydnwch sydd wedi cael ei ddangos drwy gymryd rhan yn yr Her hon yn dangos cryfder cymeriad go iawn.”

---

Daniel Hunt (Enillydd Gwobr Safon Uwch, Ysgol Gyfun Bryn Celynnog): 

Quantum Theory and Some Confounding Experiments

“Rwy’n gyffrous iawn o fod wedi ennill y gystadleuaeth, felly diolch yn fawr am y cyfle i gymryd rhan. Mwynheais yr her yn fawr fel ffordd o ymestyn fy hun yn ystod y cyfnod cloi. Roedd yn anodd ceisio penderfynu beth i’w ddweud mewn 2000 o eiriau,  ond roedd yn werth yr ymdrech ar ôl i mi ei orffen. Dwi wrth fy modd fy mod i wedi ennill yr her, ond roedd y dasg ei hun yn hwyl, ac wedi fy nghadw i’n brysur am ychydig wythnosau.”

---

Grazia Obuzor (Enillydd TGAU, Ysgol Uwchradd Hawthorn):

You Called Me Nitrogen

“Roedd y fideo hwn yn gymaint o hwyl i’w wneud, yn enwedig oherwydd fy mod i wedi cael y cyfle i gyfuno dau o fy hoff bethau: Cemeg a HAMILTON! Dwi wrth fy modd bod y beirniaid yn ei hoffi hefyd. Diolch yn fawr am ddewis hwn fel prosiect buddugol; mae’n golygu llawer i mi.”

---

Holly Beacham (myfyriwr Safon Uwch a ddaeth yn ail, Ysgol Uwchradd Gatholig Sant Alban):

Studying Viruses, their Diseases and the Immunology that Follows

“Cymerais ran yn y gystadleuaeth pan anfonodd athro ddolen atom i’r wefan ar ddechrau’r cwarantin. Penderfynais roi cynnig arni, a chreu powerpoint ar firoleg ac imiwnoleg, sef yr hyn dwi’n mynd i’w astudio. Roeddwn i’n meddwl y byddai’n ffordd ardderchog o gael eraill i ymddiddori mewn maes astudio sy’n berthnasol iawn ar hyn o bryd. Roedd yn ffordd ardderchog o gael pen blaen ar y cwrs, oherwydd yr ymchwil sydd angen i mi ei wneud i greu’r powerpoint.”

---

Peredur Morgan (myfyriwr Safon Uwch a ddaeth yn ail, Ysgol Penweddig) 

Effaith COVID-19 ar Ariannu’r Wlad 

“Rwy’n ddiolchgar iawn i Gymdeithas Ddysgedig Cymru am gynnig y cyfle yma. Roedd cael testun agored wedi fy ysbrydoli i fynd i’r afael â phwnc sydd o diddordeb mawr i fi. Roedd yn gyfle gwerthfawr iawn i  ddatblygu sgiliau ymchwilio ac ysgrifennu am bwnc hollol gyfoes, yn ogystal â dysgu mwy am economeg a’r byd ariannol. Bydd y sgiliau yma yn ddefnyddiol iawn pan fyddaf yn astudio Economeg yn y brifysgol! Diolch yn fawr iawn. ”

---

Steffan Rhys Thomas (GCSE runner-up, Ysgol Gyfun  Gymraeg Glantaf): 

Ydy’r Bydysawd yn Ehangu?

“Rydw i wrth fy modd i glywed am y wobr. Mae wedi bod yn brofiad gwych i wneud gwaith estynedig ar bwnc sy’n fy niddori yn fawr iawn. Roedd y cyfle i ffocysu ar ymchwil academaidd hefyd yn werthfawr yn ystod cyfnod clo COVID-19. Rwyf wedi mwynhau’r sialens ac yn ddiolchgar i’r Gymdeithas am gynnal y gystadleuaeth.”