Cymrodyr yn yr Eisteddfod, 2023
Bydd y Cymrodyr canlynol yn ymddangos yn Eisteddfod Genedlaethol Llŷn ac Eifionydd…
Bydd yr Athro Mererid Hopwood yn cael ei chyflwyno i Fwrdd yr Orsedd yn yr Eisteddfod eleni ar gyfer rôl Archdderwydd, 2024-27. Hi fydd yr ail Archdderwydd benywaidd ar ôl yr Athro Christine James FLSW.
Dydd Sadwrn 5 Awst
Yr Babell Len
1.45pm: Hunaniaeth: Yr Hen Iaith – Recordiad podlediad byw gyda’r Athro Jerry Hunter FLSW ac yr Athro Richard Wyn Jones FLSW
Dydd Llun 7 Awst
Cymdeithasau 1
4.00pm: Darlith dan nawdd ‘Hafod Ceiri’ gan yr Athro E. Wyn James, FLSW: ‘Richard Hughes (1565–1619), Llanbedrog a Llundain: Bardd ac Anturiwr yn Llys Elisabeth’.
Dydd Mawrth 8 Awst
Yr Babell Len
11.00am: Deisyf cybbes a theimladwy am Ryddid – Yr Athro Jerry Hunter FLSW yn traddodi darlith flynyddol y Coleg Cymraeg Cenedlaethol.
Cymdeithasau 1
3.00pm: 3.00pm: ‘Tewi’r iaith ar y Trothwy: Cerddi ac Ecoleg.’ Yr Athro Mererid Hopwodd FLSW yn traddodi darlith flynyddol Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion.
Cymdeithasau 1
4.00pm: Darlith Flynyddol Canolfan Uwchefrydiau Cymry America, Prifysgol Caerdydd, gan yr Athrawon Bill Jones ac E. Wyn James, FLSW: ‘Dau Lanc o Lŷn ac Eifionydd yn America: J. W. Jones (golygydd Y Drych) a J. Glyn Davies (awdur ‘Fflat Huw Puw’)‘.
Dydd Mercher 9 Awst
Cymdeithasau 1
11.00am Darlith EG Bowen: ‘Cymru, Daearyddiaeth, a Hanes Gwyddoniaeth‘ – Yr Athro Iwan Morus FLSW.
Pentref Gwyddoniaeth a Thechnoleg
4.30pm: ‘O’r byd bancio a buddsoddi i wynebu argyfwng yr hinsawdd: gyrfa merch gyda meddwl gwyddonol.’ – Dr. Carol Bell FLSW yn traddodi darlith Eisteddfod Cymdeithas Ddysgedig Cymru eleni.
Dydd Gwener 11 Awst
Pentref Gwyddoniaeth a Thechnoleg
12.45pm: Dathlu Triawd o Gewri – Cyfle i ddathlu bywyd a gwaith yr arloeswry a’r cymwynaswyr Richard Price (1723 – 1791), William Morgan (1750 – 1833) a Griffith Davies (1788 – 1855) yng nghwmni yr Athro Gareth Ffowc Roberts FLSW a Haydn E. Edwards, a thrafodaeth banel wedi’i chadeirio gan Elin Rhys FLSW am gyfres Gywddonwyr Cymru.
Cymdeithasau 1
3.00pm: Lansio’r gyfrol Gofal ein Gwinllan: Ysgrifau ar gyfraniad yr Eglwys yng Nghymru i’n llên a’n hanes a’n diwylliant, cyfrol 1 (gol. A. Cynfael Lake a D. Densil Morgan) yng nghwmni Archesgob Cymru; E. Wyn James, FLSW; D. Densil Morgan, FLSW; ac Eryn M. White, FLSW.
Dydd Sadwrn 12 Awst
Cymdeithasau 2
12.30pm: ‘Robert Jones, Rhos-lan, awdur Drych yr Amseroedd, a rhai o emynwyr Eifionydd.’ Darlith gan yr Athro E. Wyn James FLSW, dan nawdd Adran Ethnoleg ac Astudiaethau Gwerin Cymdeithas Cyn-fyfyrwyr Prifysgol Cymru.